غار یخی چما کجاست؟
غار یخی چما، یکی از شگفت‌انگیزترین و دیدنی‌ترین غارهای ایران است که در شمال غربی استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و از جاهای دیدنی کوهرنگ محسوب می‌شود. این غار در نزدیکی روستای شیخ علیخان و ۲۵ کیلومتری چلگرد، از توابع شهرستان کوهرنگ واقع شده است.
کوهرنگ، به‌معنای کوه‌های رنگارنگ، خود نشان از زیبایی بسیار این منطقه دارد. غار چما بزرگترین منبع آب شیرین کشور است. استان چهار محال و بختیاری از مهم‌ترین مراکز اکوتورسیم کشور محسوب می‌شود. شهر کرد، مرکز این استان، به بام ایران معروف است.
غار یخی چما در شمال قله قنبرکش قرار دارد که از قلل مهم شمال غربی زرد کوه است. از شهرکرد تا غار حدود ۱۱۳ کیلومتر راه را باید طی کنید. در مسیر از کنار آبشار علیخان خواهید گذشت که پرخروش و زنده در جریان است. آبشار شیخ علیخان و غاریخی چما، به‌دلیل منحصربه‌فرد بودن در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده‌اند.
در مسیر رسیدن به غار یخی چما، حدود ۱۲ کیلومتر راه خاکی پیش روی شما است و پیمودن آن زمان بیشتری می‌برد. در این راه احتمالا شاهد سیاه چادرهای عشایر خواهید بود. شما می‌توانید از صنایع دستی و محصولات غذایی‌شان خرید کنید.
کوه‌های چهارمحال و بختیاری همیشه آسمان آبی و زیبا و هوا خنک و مطبوع دارند. این خطه از کشور عزیزمان ایران، همچون بهشتی، میزبان گردشگران خسته از آلودگی شهرها و گرمای هوای تابستان است. ساکنان این منطقه بسیار بخشنده و مهمان‌نواز هستند.
نزدیک بودن غار یخی چما به جاده اصلی کوهرنگ، یافتن آن را به نسبت آسان کرده است. این غار در نزدیکی امامزاده «آقاسید» قرار دارد. غار یخی چما در مقابل دشتی به همین نام قرار دارد. رودخانه کم‌عمق منتهی به غار چما، مسیر اصلی رسیدن به دهانه مسطح این غار یخی است و از زیباترین مناظر استان چهارمحال و بختیاری به شمار می‌رود.
برای عبور از رودخانه، داشتن کفش مناسب برای جلوگیری از لیز خوردن ضروری است. برای دیدن وسعت یخچال غار چما، باید از کوه بالا بروید. ارتفاع کوه زیاد نیست و با مهارت کمی می‌توانید این منظره را از بالا تماشا کنید.
باید توجه کنید که آب رودخانه، در تمام فصول سال نزدیک به صفر درجه است و در گرم‌ترین روزها هم خیلی نمی‌توان در آن حرکت کرد. این غار به‌دلیل قرارگیری در منطقه برف‌گیر و سردسیری، تمام طول سال انباشته از یخ و برف است.
حضور در محلی سرشار از برف و قندیل و یخ، در حر گرمای تابستان، حال و هوای شما را دگرگون می‌کند. غاز یخی چما، در برخی نقاط خود دارای حدود ۵۰ متر برف است. در محدوده غار یخی چما، معمولا بادهای سردی از سمت برف و یخ‌ها می‌وزد.
ویژگی‌های غار یخی چما
نام غار یخی، چما یا «چی ما» است که از گویش عشایر بختیاری ساکن منطقه برگرفته شده است. «چم» به معنی مرغزار و جوشش آب در محل و «چما» نیز جمع کلمه چم است. در واقع این نام‌گذاری به‌دلیل مراتع سرسبز و خوش آب و هوای منطقه و چشمه آب شیرین و گوارای آن است. غار یخی چما به‌دلیل قرار گرفتن در دره‌ای عمیق و انباشته شدن برف‌ها طی هزاران سال ایجاد شده است.
زاویه دره و تابش خورشید به آن، سبب شده است که این برف‌ها هر سال آب نشده و دائمی باقی بمانند. با گرم شدن کره زمین و خشک‌سالی‌های پیایی، کم‌کم بخشی از برف‌های دره آب شده و با جاری شدن آن، به مرور زمان غار چما شکل گرفته است. تشکیل این غار به‌صورت طبیعی، باعث ایجاد قندیل‌ها و طرح و نقش‌های بسیار چشم‌نواز روی دیواره‌ها و سقف آن شده است.
رودخانه این غار شگفت‌انگیز در گذشته‌‌های دور، منبع تامین آب عشایر اطراف کوهرنگ بوده است. امروزه نیز یکی از بزرگترین منابع تامین‌کننده آب شیرین جنوب کشور، همین رودخانه است. بخشی از آب رودخانه، حاصل آب شدن یخ‌های طبیعی غار است. این رودخانه با پیوستن به سد کوهرنگ، نقش بسیار مهمی در توسعه و رونق کشاورزی، دام‌داری و تامین آب شرب روستاهای اطراف منطقه ایفا می‌کند.
اهمیت آب شیرین تامین شده از غار یخی چما، که درصد ناچیزی از املاح نمکی در خود دارد، ایجاد حیات برای بسیاری از گونه‌‌های بومی و موجودات زنده منطقه است.
در فصل‌های گرم و کم بارش، ضحامت لایه‌های یخی غار کاهش می‌یابد. این موضوع تردد در غار را خطرناک می‌کند و طی سال‌های اخیر، سبب وقوع حوادثی برای گردشگران شده است؛ پس حتما در بازدید از غار یخی چما، به این نکته توجه ویژه داشته باشید.
به گفته برخی از کاوشگران طول غار یخی چما به حدود دو تا سه کیلومتر می‌رسد که البته به‌دلیل گرم و سرد شدن هوا طی فصول مختلف، این عدد متغییر است. این مکان زیبا سردترین غار ایران است و در فصول سرد سال، دمای آن به چند درجه زیر صفر نیز می‌رسد.
نمونه‌های شبیه غار چما را در کشورهای روسیه و ایسلند نیز می‌توان یافت. شما با سفر به این غار، خود را به تماشا و لمس بزرگترین و شیرین‌ترین چشمه آب ایران و یخچال برفی با ارتفاع ۵۰ متر، حتی در گرم‌ترین فصل سال دعوت می‌کنید.
ویژگی‌های منحصربه‌فرد غار چما، آن را به یکی از کم‌نظیر‌ترین نقاط گردشگری ایران تبدیل کرده است. نوشیدن از آب خنک و گوای چشمه غار چما از لذت‌های فراموش‌نشدنی این سفر خواهد بود.
بازدید از چند متر اول غار، نیاز به تجهیزات خاصی ندارد و همه می‌توانند به‌راحتی در آن قدم بزنند؛ اما برای بازدید از قسمت‌های داخلی، باید تجهیزات کامل و ضد آب به‌همراه داشته باشید.
غار یخی چما محل مناسبی برای گردشگری و تفریحات تابستانی و زمستانی است. سطح وسیع برفی و یخی غار چما، محل تفریح جوانان عشایری منطقه است و حتی طی سال‌های گذشته مسابقات اسکی تابستانه در این محل برگزار می‌شود. چند سالی است که برگزاری ورزش‌های زمستانی نیز در یخچال‌های طبیعی چلگرد رونق گرفته است.
مسیر دسترسی به غار یخی چما
برای دسترسی به غار یخی چما، از شهر کرد به‌سمت کوهرنگ حرکت کنید. بعد از شهرستان گوهرنگ، وارد جاده چلگرد به روستای سرآقا سید شوید. غار چما در ۹۲ کیلومتری شهر کرد و تقریبا ۲۵ کیلومتری جاده چلگرد به روستای سرآقا سید است. شهر چلگرد، میان کوه‌های بلند زاگرس و زردکوه قرار دارد.
بعد از ۲۵ کیلومتر و گذشتن از کنار آبشار و روستای زیبای شیخ علیخان، به نزدیک غار می‌رسید. شهر چلگرد تا آبشار ،حدود ۱۲ کیلومتر فاصله دارد که بهترین محل برای صرف یک صبحانه مفصل خواهد بود. از چلگرد تا غار حدود یک ساعت راه با خوردو پیش روی شما است.
در سفر به غار یخی چما کجا اقامت کنیم؟
در سفر منطقه زیبا و منحصربه‌فرد چلگرد و غار یخی چما، می‌توانید در قسمت‌های مختلف کمپ بزنید؛ البته باید نکات ایمنی را رعایت کنید و تجهیزات لازم را به‌همراه داشته باشید.
هتل و اقامت‌گاه‌هایی در شهر چلگرد و کوهرنگ وجود دارند، که نزدیک‌ترین منطقه به غار چما هستند و می‌تونید در آنها اقامت کنید. گزینه دیگر برای اقامت در منطقه، اجاره سیاه چادر از عشایر است که خود می‌تواند این سفر را به تجربه‌ای به‌یادماندنی تبدیل کند.
تجهیزات مورد نیاز برای سفر به غار یخی چما
سفر به غار یخی چما راحت است و به تجهیزات ویژه‌ای نیاز ندارد. در سفر به این غار، داشتن کفش مناسب پیاده‌روی و تجهیزات ضد‌آب به شما کمک می‌کنند تا راحت‌تر داخل غار حرکت کنید و به تماشای شگفتی‌های آن بپردازید. به‌همراه داشتن چند دست لباس گرم در بازدید از این مکان سردسیر و برفی لازم است.
بهترین زمان سفر به غار یخی چما
غار یخی چما به‌دلیل قرارگیری در اقلیم سردسیر و کوهستانی، نیمه دوم سال بسیار سرد است و سفر به آن کمی مشکل می‌شود. این منطقه در نیمه اول سال، به‌خصوص اواخر بهار و فصل تابستان، به‌دلیل هوای خنک و مطبوع برای سفر مناسب است. سفر به غار یخی چما، آن هم در تابستان و اوج گرما بسیار خاطره‌انگیز خواهد بود.
دیدنی های اطراف غار یخی چما
از جمله دیدنی‌های نزدیک غار یخی چما می‌توان به دشت لاله‌های واژگون، چشمه دیمه و تونل زیبا و پر‌آب کوهرنگ اشاره کرد. این تونل از دل کوه، حامل آبی به سردی برف است که آن را راهی زاینده رود می‌کند و از سرچشمه‌های اصلی زاینده رود است.
استان چهارمحال و بختیاری به‌دلیل شرایط جغرافیایی، کوهستانی بودن و ارتفاع زیاد از سطح دریا، آب و هوایی سرد و بهار و تابستانی خنک دارد. این استان به‌دلیل هم‌جواری با مناطق کویری و خشک، یکی از قطب‌های گردشگری و مسافرپذیر در فصل‌های گرم سال به شمار می‌رود.
از دیگر جاذبه‌های منطقه چلگرد و دشت چما، حضور عشایر خون‌گرم و مهربان در فصل تابستان است. بوی نان محلی و فتیر آنها سراسر دشت را پر می‌کند و می‌توانید ساعت‌ها از این فضا لذت ببرید.
جاذبه دیگر دشت چما و منطقه چلگرد، گیاهان دارویی معطر، طبیعی و وحشی آن است، که عطر و بوی آنها به مشام می‌رسد. آویشن، مرزه کوهی و پونه کوهی، می‌توانند از سوغاتی‌های این مکان دیدنی باشند.
منبع : کجارو