سبلان یا ساوالان
(در مورد کلمه سبلان در کتاب تاریخ اوغوز صفحه 22 رشیدالدین فضل الله همدانی این چنین آورده که به منطقه بلند و برآمده سبلان میگویند این کتاب قدمت هشتصد ساله دارد همچنین برخی به منطق خود شروع به معنی کلمه سبلان کرده اند بدون اینکه در یک کتاب متعبری چنین معنی آماده باشد . همچنین مردم منطقه به قله سبلان،ساوالان نیز میگویند که به مکان وحی ساوالان میگویند شاید به خاطر این ساوالان میگویند چون در این منطقه به روایتهای مختلف به تعدادی پیامبر در منطقه ساوالان وحی شده سبلان یک کوه مقدس است ) و همچنین در لغت نامه دهخدا این چنین آمده است/( سبلان . [ س َ ب َ ] (اِخ ) سولان ، و آن کوهی باشد نزدیک اردبیل . (برهان ). کوهی است عظیم و بلند در حوالی اردبیل و بشرافت مشهور و بسیاری از اهل اﷲ در آن کوه عبادت گزیده و ریاضت کشیده اند. (آنندراج ). نام کوهی عظیم مشرف به اردبیل از آذربایجان . (معجم البلدان ). که سومین قله بلند ایران پس از دماوند و علم کوه است و یکی از ۱۵۱۵ قله بسیار برجستهٔ جهان است. سبلان یک کوه آتشفشانی فعال است که در مرحلهٔ بوده و در بالای قله آن دریاچه کوچکی قرار دارد. سبلان به خاطر آبگرم‌های طبیعی دامنه کوه، طبیعت تابستانی زیبا و پیست اسکی آلوارس مورد توجه گردشگران است. همچنین برخی کوه سبلان را محل بعثت پیامبر ایران (زرتشت) می‌دانند. نمونه‌ای از آن در کتاب چنین گفت زرتشت، اثر نیچه، مشاهده می‌شود که به پایین آمدن زرتشت از کوه سبلان اشاره کرده‌است. و از این نظر مکانی مقدس و مورد احترام است که حتی در میان بومیان و عشایر منطقه به نام آن قسم یاد می‌شود. در عجایب المخلوقات از رسول الله مروی است کسی که بخواند فسبحان اﷲ حین تمسون و حین تصبحون و له الحمد فی السموات و الارض و عیشاً و حین تظهرون یخرج الحی من المیت و یخرج المیت من الحی و یحیی الارض بعد موتها و کذلک تخرجون بعدد، آنچه بخوانند بنویسد خدا برای او حسنات بمقدار برفی که بر کوه سبلان بریزد میدهد. گفتند یا رسول اﷲ سبلان چیست ، فرمود کوهی است بین ارمنیه و آذربایجان بر آن چشمه ای است از چشمه های بهشت و در آن قبری است از قبور انبیاء، و در تاریخ مغرب گویند که آن چشمه را آبی در غایت سرد است و در حوالیش چشمه های آب سخت گرمست وسوزان و جاری است
قسمت شرقی کوه سبلان به قله آتشفشان سبلان که در بلندای ۴۸۱۱ متری قرار دارد، منتهی می‌شود. تمام قله‌های سبلان در همهٔ ایام سال پوشیده از یخ و برف‌های دائمی هستند.
در جبهه غربی قله سلطان و در کنار جانپناه، سنگی به شکل عقاب قرار دارد که در طول زمان به نماد سبلان تبدیل شده‌است. این قطعه سنگ به شکل عقابی است که نشسته و سر را به سوی شرق چرخانده‌است. در مسیر صعود از یال شرقی (پناهگاه) سنگهایی به شکل روباه، کبوتر کاکلی و شاه و ملکه وجود دارد که در مسیر پرچم‌های راهنما وجود دارند.
کوه سبلان در ۳۵ کیلومتری غرب شهر اردبیل و ۲۵ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان مشگین‌شهر واقع است. از لحاظ تقسیمات اداری استان اردبیل، این کوه در مرز بین بخش مرکزی شهرستان اردبیل و بخش لاهرود شهرستان مشگین‌شهر واقع می‌باشد. این کوه در طول جغرافیایی ۴۷ درجه و ۵۰ دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی ۳۸ درجه و ۱۷ دقیقه شمالی قرار گرفته‌است. برای این کوه عظیم ۶۰ کیلومتر طول و ۴۵ کیلومتر پهنا تخمین می‌زنند و سطحی که به وسیله آن در آذربایجان قرار گرفته نزدیک به ۶۰۰۰ کیلومتر مربع است.
کوهستان سبلان به‌طور کلی سه قله معروف دارد، قله بزرگ آن به سلطان مشهور است و دو قله دیگر آن به هرم و کسری مشهورند. کوه سبلان از مجموعه‌ای از ارتفاعات متعدد تشکیل شده که به موازات ارسباران ولی اندکی در شرق آن کشیده شده‌است. امتداد آن شرقی–غربی است و از شرق و شمال و جنوب کوهی به نام قوشه داغ آن را به رشته کوه ارسباران متصل می‌کند. در جنوب آن کوه بزقوش، که از سمت جنوب غربی به کوهستان سهند مربوط است، کشیده شده‌است.
جزو قلل منفرد به حساب می آید
به صورت کلی برای صعود به سبلان سه مسیر وجود دارد:
مسیر شمال‌شرقی (مسیر رایج)، که از آبگرم شابیل واقع در جنوب شهر لاهرود در جاده اردبیل به مشکین‌شهر آغاز می‌شود و با عبور از پناهگاه به وسیله یال شرقی به قله میرسد. مسیر پناهگاه تا قله کاملاً پاکوب بوده و مشخص است و در بیشتر قسمت‌های آن پرچم‌های راهنما وجود دارد. این جبهه ساده بوده و کوهنوردان معمولی به راحتی صعود تابستانه را در چند ساعت (صبح تا ظهر) انجام می‌دهند.
مسیر غربی، که از پای دریاچه قره گل شروع می‌شود و پس از گذر از هرم چال و یخچال عظیم هرم به جانپناه غربی و سپس قله سبلان میرسد.
مسیر جنوبی، که از سمت جنوب قله آغاز می‌شود و در نزدیکی قله به وسیله یال شرقی به قله منتهی می‌شود. در این مسیر جان‌پناهی وجود ندارد. این جبهه سخت‌ترین راه صعود به این قله می‌باشد که از سنگ‌های بزرگ تشکیل شده‌است. پیست اسکی آلوارس که یکی از مجهزترین پیست‌های اسکی ایران است در این مسیر قرار دارد.
4811 متر
شیروان دره به عنوان دومین ژئو پارک خاورمیانه، دره ای است عمیق و عریض، که حدودا در ۲۰ کیلومتری جنوب شهرستان در بخش مشگین شرقی و در نزدیکی شهر لاهرود، در دامنه سبلان واقع شده است، ارتفاع سطح آن از دریا ۲۲۰۰ متر و مساحت آن ۷۵ کیلومتر مربع برآورد شده است. طول این دره از حوالی شهر لاهرود تا آبگرم شابیل به بیش از ۳۰ کیلومتر می رسد. این زیستگاه محل زندگی دائمی وحوش متعددی چون خوک، روباه، گرگ، قوچ و میش، خرس قهوه‌ای، کبک، قمری و تعدادی پرندگان مهاجر می‌باشد. بریدگی ها و دیواره‌های صخره‌ای شیروان دره، چشم انداز ویژه‌ای به این منطقه بخشیده است. سنگها در آن به صورت تندیس هایی دیده می‌شوند که انسان فکر می‌کند هر کدام با دستان هنرمندی با ذوق تراشیده شده است. این منطقه از لحاظ شکل ظاهری و ساختار صخره ها، شباهت بسیاری به صخره های جزیره ماداگاسکار در شرق آفریقا و نیز منطقه کاپادوکیا در ترکیه دارد.
12 کیلومتر حدودا
12 ساعت
سرد و خشک
فصل تابستان
یخچال های دائمی و همیشگی و پر از برف در بیشتر جاهای مسیر صعود
بستگی به نفر صعود کننده به قله دارد ولی با توجه به ارتفاع قله کوهنورد باید از آمادگی کافی برای صعود برخوردار باشد.
وجود چشمه در مسیر
دریاچه قله کوه سبلان، که یکی از بی نظیرترین دریاچه های جهان از نظر قرار گیری در نوک قله می باشد، در دهانه آتشفشانی قله سلطان سبلان به صورت بیضی شکل به ابعاد ۱۴۰ در ۸۰ متر با سطح آب ۲۵ متر از لبه جنوب قرار دارد. دیواره های عظیم سنگی محوطه دریاچه را پوشش داده اند. قسمت جنوبی این دریاچه تقریبا در تمامی ایام سال دارای برف و یخچال است. آب آن تنها از طریق ریزش برف تامین میگردد. و موجود آبزی در آن مشاهده نمی‌شود. به استثنای فصل تابستان ( از اواسط تیر تا اوایل شهریور ) آب دریاچه در تمام فصول سال یخ بسته و منجمد است. درجه حرارت آب از درجه حرارت محیط تبعیت می‌کند و این امر نشان میدهد که آتشفشان سبلان، فعالیت حرارتی ندارد. عمق دریاچه در کناره‌های آن بسیار کم و در اواسط آن زیاد است و چنین به نظر میرسد که آبگیر دریاچه به شکل قیف می‌باشد.
یک جانپناه در پناهگاه شرقی سبلان
گیاهانی مثل انواع زرشک، سیر، میخک، گل سرخ، روناس، گل گاو زبان و آلاله، زنبق و لاله در دامنه سبلان می‌رویند.
خرس قهوه‌ای، راسو، روباه، شغال،خرگوش، قرقی، جغذ، هدهد، چکاوک، پرستو، چلچله، کلاغ، عقاب طلایی و گراز
سایت قله
|
#قله #کوهستان #کوهپیمایی#صعود#کوهنوردی #هواشناسی_کوهستان #هواشناسی#صعود #گردشگری
#کوهستان #زندگی