قله آبیدر

مشاهده وضعیت هوای قله آبیدر در هفت روز آینده
آبیدَر (کردی: ئاویه‌ر)(هورامی : ئاو یه‌ره) کوهی با ارتفاع 2343 متر از سطح دریا است که در رشته کوه زاگرس در غرب ایران قرار دارد.
کوه آبیدر مشرف به شهر سنندج مرکز استان کردستان و تعداد زیادی چشمه و تفرجگاه دارد که برخی از آنها عبارتند از: پارک کودک، امیریه، امانیه، خضر زنده (خیرزنه)، هفت آسیاب، ماماتکه، کانی شفا، کانی بانتا، کچک قرآن، گویزه کویر، بان شلانه، تاقه‌دار و قله آبیدر که پناهگاهی هم برای کوهنوردان در آنجا ساخته شده‌است.
آنچه مورد محبوبیت این کوه شده‌است، نزدیکی آن به شهر سنندج، بلند بودن آن نسبت به تپه‌های اطراف و از همه مهم‌تر، وجود چشمه‌های زیر زمینی فراوان آن می‌باشد. در واقع واژه آبیدر (ئاویه‌ر) به معنی مکان پر آب است.
نزدیکی این کوه به شهر تا آن حد است که در دامنهٔ آن احداث مسکن صورت گرفته و هم‌اکنون نیز در جریان است. افراد بسیاری (به ویژه در تعطیلات) به این تفرجگاه می‌روند و از منظره شهر سنندج دیدن می‌کنند.
در واقع آبیدر از دو کوه به نامهای آبیدر بزرگ و آبیدر کوچک تشکیل شده‌است. ارتفاع آبیدر بزرگ ۲۵۵۰ متر از سطح دریا است، در حالی که ارتفاع آبیدر کوچک در حدود ۲۳۵۰ متر از سطح دریا می‌باشد. در بالای قله تخت آبیدر کوچک یک جان‌پناه برای استفاده کوهنوردان احداث شده‌است و در حال حاضر مشغول به ساخت تله‌کابین در مسیر بین پارک کودک و قله آن می‌باشند.
در واقع آبیدر از دو کوه به نامهای آبیدر بزرگ و آبیدر کوچک تشکیل یافته‌است. ارتفاع آبیدر بزرگ ۲۵۵۰ متر از سطح دریا ا درحالیکه ارتفاع آبیدر کوچک در حدود ۲۳۵۰ متر از سطح دریا می‌باشد. در بالای قله تخت آبیدر کوچک یک جان‌پناه برای استفاده کوهنوردان احداث شده‌استبزرگترین سینمای روباز جهان با گنجایش 10هزار نفر در پارک جنگلی آبیدر سنندج می باشد
یکی از بزرگترین سینماهای روباز جهان با گنجایش ۱۰هزار نفر در پارک جنگلی آبیدر سنندج می‌باشد. آبیدر با پرده‌ای در ابعاد ۱۲×۲۵ متر، یکی بزرگترین سینماهای روباز جهان محسوب می‌شود. (بزرگترین سنمای روباز جهان در انگلستان به اندازه ۷۳X۱۸ متر قرار دارد). صدای فیلم‌های این سینما از طریق موج اف ام رادیو در هر مکان از پارک جنگلی آبیدر قابل دریافت است و پرده آن به گونه‌ای تعبیه شده که ۱۰ هزار نفر بتوانند روبه‌روی آن قرار گیرند.
در کنار پارک امیریه مجسمه‌ای قرار دارد که جهت یادبود مقاومت مردم کردستان در جنگ و به دست هادی ضیاءالدینی ساخته شده‌است. این مجسمه پدری کُرد را نشان می‌دهد که دو فرزندش را در آغوش کشیده و رو به سوی شهر سنندج دارد. این مجسمه ۱۵ متر ارتفاع دارد و بر روی فونداسیونی به ارتفاع ۷ متر قرار گرفته‌است و بلندترین مجسمهٔ ایران به‌شمار می‌آید.
آبیدر از دو کوه به نام¬های آبیدر بزرگ و آبیدر کوچک پدید آمده است. آبیدر در زون سنندج تا سیرجان جای دارد. از سازندهای زمین¬شناختی در آبیدر می¬توان شیل¬ های خاکستری سیاه، سنگ¬ های آتشفشانی و رسوب¬ های کواترنر را نام برد. گفتنی است که در پژوهش¬ های باستان شناختی، سفال‌هایی از دوره‌های مس ‌و سنگ در دامنه کوه آبیدر یافت شده است.
بخش¬ های گردشگری در آبیدر هستند مانند کانی شفا، ماماتکه،کانی بانته، گویزه کویر، خضر زنده، تاقه‌دار، باغ امیریه، هفت آسیاب، بان شلانه، کچک قرآن، کانی کچک و قله آبیدر. همچنین در دامنه آبیدر یک پارک جنگلی در بلندای 1600 متری تا 2500 متری از تراز دریا و به گستره 2800 کیلومتر چهارگوش جای دارد. میان پوشش گیاهی جنگل آبیدر می¬توان گیاهانی همچون زبان گنجشک، کاج سیاه، کاج تهران، سرو نقره¬ای، سرو خمره¬ای، تایله و اقاقیا را نام برد.
کوه آبیدر یکی از تفرجگاه های اصلی مردم شهر سنندج به شمار می ره. دلیل محبوبیت این کوه، نزدیکی به شهر سنندج، بلند بودن نسبت به تپه های اطراف و از همه مهم تر، وجود چشمه های زیر زمینی زیاده. در واقع واژه آبیدر (آب به در) به معنی جایی است که از آن آب فراوان تراوش می کند. در دامنه ی کوه پارک جنگلی بسیار زیبایی احداث شده که سالانه تعداد زیادی از گردشگران رو به سمت خود می کشه و مکان هایی برای کمپینگ مسافرین در نظر گرفته شده است.

شهرهای نزدیک :
سنندج
رشته کوه:
زاگرس
مسیرهای صعود:
مسیر ماماتکه،کانی شفا،گویز کویر و خضر زنده و کانی بانتا دارای شیب کم می باشد.
ارتفاع قله:
2343 متر
عوارض طبیعی موجود:
وجود چشمه‌های زیر زمینی فراوان
پارک در ضلع غربی شهر سنندج در دامنه کوه آبیدر قرار دارد. آبیدر در فرهنگ منطقه جایگاه خاصی دارد و به دلیل پر آب بودن چشمه سارها، قنات ها و وجود باغ های متعدد مانند امانیه، امیریه و ... چنین نامیده می شود.
از زمانی که شهر سنندج بنیان نهاده شد، آب چشمه های آبیدر به شهر منتقل شد. هنوز هم قنات عمارت خسروآباد، آصف، وکیل، مشیر و تعدادی از بناها، به نوعی از این کوه سرچشمه می گیرد. در سال های اخیر در این کوه پارکی احداث و سکوبندی و داده سازی در آن انجام شده است. نقش برجسته ای هم در آن ساخته شده که بسیار قابل درنگ است. این منطقه از مکان های زیبای شهر سنندج است.

طول مسیر:
4 کیلومتر
زمان  مناسب برای صعود به قله:
2 ساعت
وضع آب و هوای منطقه:
بستگی به فصل دارد.
بهترین فصل صعود به قله:
خرداد تا پاییز
یخچال ها:
ندارد.
چالش های موجود در مسیر:
نزدیکی این کوه به شهر تا آن حد است که در دامنهٔ آن احداث مسکن صورت گرفته و هم‌اکنون نیز در جریان است. افراد بسیاری (به ویژه در تعطیلات) به این تفرجگاه می‌روند و از منظره شهر سنندج دیدن می‌کنند.
آبشارها و چشمه های مسیر:
چشمه‌های دامنه کوه آبیدر از جمله کانی سنگ شکن، کانی شفا و هفت آسیاب (تهیه آب از چشمه‌ها اصلا بهداشتی نیست)
جان پناه ها و محل های تامین آب:
در قله آبیدر پناهگاهی برای کوهنوردان ساخته شده که از پایین کوه و از داخل شهر به شکل یک خانه شیبدار مشخص است.
چشمه‌های دامنه کوه آبیدر از جمله کانی سنگ شکن، کانی شفا و هفت آسیاب (تهیه آب از چشمه‌ها اصلا بهداشتی نیست)
پوشش گیاهی منطقه:
بلوط ، مازو یا دار مازو، گلابی، زبان گنجشک ( ون)، گردو، سیب وحشی، پسته وحشی (بنه) ، زالزالک، آلبالو جنگلی، بادام تلخ ،ازگیل، داغداغان، نارون، افرا و درخت هایی مانند گز و بید وحشی
پوشش جانوری منطقه:
مارها، سوسمارها، مارمولک‌ها و لاک‌پشت‌
منابع محتوای ثبتی:
سایت قله